Verglazen laatste adressen kost 250 miljoen
Na lang wachten publiceerde het ministerie van EZK eind juni 2022 een onderzoek van Dialogic naar de zogenaamde ‘restopgave’ in het buitengebied: de huishoudens die aan het einde van 2023 naar verwachting nog geen zicht hebben op een snelle vaste internetverbinding van ten minste 100 Mbps. Dialogic schat de restopgave op zo'n 19.000 adressen en het ontsluiten hiervan via glasvezel zal zo’n €250 miljoen kosten.
Om heel Nederland te kunnen laten meeprofiteren van de kansen die digitalisering biedt, is het belangrijk dat iedereen zo snel mogelijk digitaal verbonden is. Dat is de missie van NLconnect. De laatste jaren hebben onze leden de uitrol van glasvezel in een stroomversnelling gebracht: in steden en dorpen maar zeker ook in het buitengebied is een grote inhaalslag gemaakt. In vrijwel alle buitengebieden ligt de glasvezelkabel in de grond of staat dat binnenkort op de planning. En waar in andere Europese lidstaten vaak grote sommen publiek geld worden geïnvesteerd in de aanleg gebeurt de aanleg in ons land grotendeels met privaat geld van marktpartijen.
Afgelegen adressen
Toch is er een kleine groep panden die onmogelijk kan worden aangesloten door de markt. Vaak gaat het daarbij om afgelegen adressen of gebieden met veel lastige obstakels zoals waterwegen en spoorlijnen. Daar is aanleg van glasvezel extra duur en specialistisch. Een glasvezelverbinding is er alleen mogelijk met steun van de overheid. NLconnect maakt zich daar in politiek Den Haag sterk voor. Aanleiding voor het onderzoek was dan ook een motie uit juni 2021 van de Kamerleden van Dijk (CDA), Grinwis (CU) en Rajkowski (VVD), die de regering verzochten onderzoek te doen naar de technologische alternatieven en kosten om ook deze resterende adressen van snel internet te kunnen voorzien.
250 miljoen
Mede op basis van eerder onderzoek uit 2020 en gespekken met marktpartijen en NLconnect schat Dialogic de restopgave nu op zo'n 19.000 adressen. Deze vallen uiteen in twee categorieën. De eerste categorie behelst zo’n 7.000 huishoudens die niet zijn of worden meegenomen in de verglazingsplannen van marktpartijen, bijvoorbeeld vanwege te hoge aanlegkosten door hun geïsoleerde ligging. De andere categorie beslaat zo’n 12.000 huishoudens in uitdagende buitengebieden. Dit zijn gebieden die vanwege hun natuurlijke eigenschappen lastiger te ontsluiten zijn en daarmee (vooralsnog) buiten de huidige uitrolplannen van marktpartijen vallen. De totale realisatiekosten voor ontsluiting van de restopgave via glasvezel, raamt Dialogic op maximaal €250 miljoen, waarvan de onrendabele top €195 miljoen bedraagt.
Financiering via voorjaarsbesluitvorming 2023
Het onderzoek ging vergezeld van een Kamerbrief over dit onderwerp en over de dekking van 112. Hierin geeft minister Adriaansens aan dat zij inzet op een overheidsinterventie door middel van financiering van de onrendabele top met staatssteun. De minister komt er bij de voorjaarsbesluitvorming 2023 op terug. Daarmee komt in beeld dat een oplossing wordt gevonden in de meerjarenbegroting van EZK.
Financiering uit het coronaherstelgeld is hiermee inmiddels uit beeld. Daar hadden NLconnect, NLDigital, de P10 en enkele telecomoperators bij de Kamer op aangedrongen.
Een eventuele Universele Dienst-verplichting - waarbij aanbieders zouden worden verplicht de adressen op eigen kosten aan te sluiten - is niet mogelijk op grond van de Telecomcode zolang andere instrumenten zoals staatssteun niet zijn ingezet. NLconnect zal de komende tijd scherp in de gaten houden of de oplossing in de rijksbegroting wordt gevonden.
