Nederland zet grote stappen naar de Gigabit society
Het was een bewogen week vol goed nieuws rond de digitale economie: Eindhoven is binnen Europa de meest innovatieve stad en Nederland de meest concurrerende economie, de uitrol van glasvezel komt weer op stoom, 's lands grootste kabelaar gaat gefaseerd Gigabit snelheden uitrollen, 10 Gigabit connectiviteit op de consumentenmarkt komt er aan, ons kabinet investeert in Artificial Intelligence en ondertussen nadert de uitrol van 5G - waarover gemeenten door het rijk en de markt worden voorgelicht. Nederland zette deze week een aantal serieuze stappen richting de Gigabit society! De week in vogelvlucht:
dinsdag: Innovatief Eindhoven
Eindhoven - lid van NLconnect en al langer de high-tech hotspot van ons land - trapte de week af met goed nieuws. Van 190 onderzochte steden scoort Eindhoven het hoogste op het gebied van intellectueel eigendom en innovatie in de nieuwste versie van de Cultural and Creative Cities Monitor 2019. De monitor is door de Europese Commissie ontwikkeld om te onderzoeken welke steden een goede culturele en creatieve omgeving bieden.
Goede digitale connectiviteit is daarvoor natuurlijk randvoorwaardelijk, maar maakt as such geen onderdeel uit van deze monitor, die wel 29 andere indicatoren op het gebied van culturele, sociale en economische vitaliteit van steden meet. Eindhoven scoort het beste op het aantal ICT patent-aanvragen en modelregistraties.
In de gehele monitor scoort Amsterdam van alle Nederlandse steden het hoogst, gevolgd door Eindhoven en daarna Utrecht. Er is nog wel een weg te gaan, want Amsterdam staat in haar categorie (steden met 500.000 tot een miljoen inwoners) op plek 6, Eindhoven en Utrecht in hun categorie (250.00-500.000 inwoners) respectievelijk op plek 7 en 9.
dinsdag: Concurrerend Nederland
Op dezelfde dag als het goede nieuws over Eindhoven naar buiten kwam, bracht het World Economic Forum (WEF) een andere monitor uit: het jaarlijkse Global Competitiveness Report. Ook daar was goed nieuws, nu voor de gehele Nederlandse economie: Nederland streefde haar Europese concurrenten Zwitserland en Duitsland voorbij. Op de ranglijst van meest concurrerende economieën ter wereld staat Nederland nu op plek vier, twee plaatsen hoger dan vorig jaar. Alleen de VS (2) en de stadstaten Singapore (1) en Hongkong (3) staan nog boven ons.
Nieuws - Nederland is voor het eerst meest concurrerende economie van Europa en nummer vier wereldwijd. Dit blijkt uit de nieuwe ranglijst van het World Economic Forum. #NLinnovatief #economie https://t.co/xBDJW6uiId pic.twitter.com/rPZEfO4UNQ
— Ministerie van Economische Zaken en Klimaat (@MinisterieEZK) October 9, 2019
Het WEF kijkt voor zijn ranking wel naar digitale connectiviteit, maar noemt het verwarrend genoeg 'ICT adoptie' en hanteert helaas nogal achterhaalde indicatoren. Qua mobiele netwerken meet men enkel het percentage mobiele telefonie-abonnees en mobiele data abonnees. Nederland heeft de facto de beste mobiele netwerken van de wereld, maar bij het WEF staan we qua 'mobiele indicatoren' op plek 63 en 45.
Qua vast internet meet het WEF het percentage breedband-abonnees en internetgebruikers. Nederland scoort daar erg hoog. Maar zonder snelheden te noemen zijn dit eigenlijk geen onderscheidende criteria: elk land met een aardige DSL dekking komt bij ons in de buurt. Het WEF meet verder wel het percentage FttH/ FttO-abonnees (met data van de ITU), kennelijk bedoeld om toch meer geavanceerde breedbandprestaties mee te nemen. Maar gegeven de hoge snelheden die in ons land ook via andere breedbandnetwerken kunnen worden gehaald - en de vele bedrijven en inwoners die daarvan gebruik maken - is ook deze indicator twijfelachtig. Qua aantal FttH-abonnees zijn we nummer 35 van de wereld, lager dan bijvoorbeeld Roemenië en Bulgarije. De Europese DESI-index is op dit vlak veel beter en kijkt meer techniekneutraal naar snelle abonnementen en verbindingen. Daar plaatst men ons qua digitale connectiviteit samen met Denemarken en Luxemburg in de Europese top 3. De Roemenen en Bulgaren bungelen al jaren onderaan.
donderdag: Gigabit uitrol via kabel en glasvezel
Op het gebied van digitale connectiviteit staat we er dus gelukkig in de praktijk stukken beter voor dan het WEF denkt. En die positie bouwen we ook in snel tempo verder uit! Allereerst zijn uiteenlopende partijen natuurlijk druk bezig met het verglazen van bedrijventerreinen en sluiten de fibercarriers zo'n beetje dagelijks nieuwe objecten aan. De breedbandpositie van ons land is uitstekend en wordt alleen maar beter.
Ook op de consumentenmarkt. Tijdens het 'Get Connected' jaarcongres van de Economic Board Utrecht kondigde VodafoneZiggo aan per 15 oktober (eindelijk) te gaan starten met het aanbieden van Gigabit downstream snelheden via kabel met DOCSIS 3.1. Het bedrijf start in thuisbasis Utrecht en Nieuwegein, gevolgd door mediastad Hilversum en andere steden. Deltafiber Nederland ging ze in Zeeland al voor. De kabel gaat daarmee opnieuw de concurrentie aan met glasvezel.
Dat is voor eigenaren van de kabelnetwerken ook hard nodig, want de aanleg van glasvezel naar woningen is weer aangetrokken, zo bleek dezelfde dag uit onderzoek van Stratix. De helft van de buitengebieden kan eind dit jaar beschikken over glasvezel en dit loopt in 2021 op naar 85-90%. Partijen als Glasvezel Buitenaf en GlasDraad, die tot nu toe hun focus hadden op het buitengebied, zijn sinds kort dan ook actief met projecten in woonkernen.
Evenals KPN, dat onlangs aankondigde binnen drie jaar één miljoen huishoudens te gaan verglazen en inmiddels in verschillende steden actief uitrolt. Ook andere partijen zoals T-Mobile en E-Fiber roeren zich in verschillende gemeenten. Door al deze projecten stijgt de dekking van symmetrische Gigabit verbindingen in rap tempo.
NLconnect-lid Tweak zette (daarom?) de volgende stap en kondigde - wederom op dezelfde dag - aan 10 Gbps te gaan bieden in alle gebieden waar ze nu 1 Gbps biedt!
Wow, mooi nieuws: @TweakNL gaat overal waar ze nu 1 Gbps aanbieden upgraden naar 10 Gbps! #naardegigabitsociety https://t.co/wtnkyzzGh5
— NLconnect (@NLconnectOrg) October 10, 2019
dinsdag: Actieplan voor Artificial Intelligence
Het is goed om te zien dat de overheid aan deze ontwikkeling ook haar steentje wil bijdragen. Concreet bleek dat deze week allereerst uit de presentatie van het Strategisch Actieplan voor Artificial Intelligence door staatssecretaris Mona Keijzer en de lancering van de Nederlandse AI Coalitie. Nederland moet een sterke en onderscheidende positie opbouwen en onderhouden in zowel de ontwikkeling als de toepassing van AI, om in de voorhoede te kunnen blijven van een wereldwijd concurrerende economie.
Het kabinet erkent in dat kader dat de Nederlandse vaste en mobiele netwerken kwalitatief hoogwaardige connectiviteit voor AI-toepassingen bieden en sprak de verwachting uit dat de netwerken zich blijven ontwikkelen om tegemoet te komen aan de stijgende vraag naar connectiviteit, waarmee ons land zich positioneert als 'het land bij uitstek om AI te ontwikkelen en toe te passen'.
Vice versa kan AI ook bijdragen aan kwalitatief hoogwaardige digitale connectiviteit, aldus het kabinet. De industrie is al een tijd bezig om te verkennen hoe onder meer netwerkmanagement met AI meer autonoom kan worden.
Nu sessie over netwerk virtualisatie/AI /machine learning en self healing networks. Leidt natuurlijk tot lagere Opex met oa energiebesparing en minder storingen maar ook lagere Capex door minder over-provisioning en dus latere investeringen in capaciteit. #ANGACOM2019 pic.twitter.com/HzPDvUhu3J
— Mathieu Andriessen (@matandriessen) June 6, 2019
In het actieplan blijkt dat het ministerie van EZK deze mogelijkheid van AI-toepassingen in netwerken met betrokken partijen wil bespreken. Het is inderdaad een belangrijk onderwerp, waar de industrie ongetwijfeld de komende tijd stappen zal zetten. Het is daarom zeker interessant voor bedrijven uit de breedbandketen om zich aan te sluiten bij de Nederlandse AI Coalitie. Wordt vervolgd.
woensdag: regionale gesprekstafels over 5G en glasvezel
Een belangrijke ontwikkeling in dit kader is natuurlijk de komst van 5G. En dat brengt ons bij de laatste positieve ontwikkeling van deze week: de bijeenkomsten die de ministerie van EZK, BZK en de VNG in oktober organiseren om gemeenten op voor te bereiden op de komst van 5G en de verdere uitrol van glasvezel. Met uitrol van glasvezel, upgrades van netwerken en de evolutie van 4G naar 5G komt er een heleboel op gemeenten af. Hoe gaan zij om met de extra antennes? En hoe bevorderen ze snellere doorlooptijden, lagere kosten en minder overlast bij de aanleg van glasvezelkabels?
Het rijk wil daar bij helpen en de markt ook. De nodige indianenverhalen doen de rondte, vooral over antennes. Monet - de vereniging van de mobiele providers - legt daarom op de bijeenkomsten uit dat de groei van het aantal antennes en het aantal small cells - om bedrijfseconomische redenen - nogal beperkt zal blijven.
Maar ook NLconnect heeft een rol bij de gesprekstafels. We namen het voortouw om te komen tot een gezamenlijke presentatie over vaste netwerken namens KPN, VodafoneZiggo, Eurofiber, T-Mobile en de leden van NLconnect. Daarin doen we de rationale achter de nieuwe ontwikkelingen uit de doeken en geven we aan hoe we de gezamenlijke uitdagingen in de openbare ruimte het beste het hoofd kunnen bieden.
Vandaag de 1e van 7 gesprekstafels voor gemeenteambtenaren over #5G. NLconnect gaf met de grotere breedbandpartijen een presentatie over hoe gemeenten en markt samen efficiënte uitrol van #glasvezel voor oa #FttH, 5G en andere upgrades kunnen realiseren. https://t.co/kuiXl2Kn0w pic.twitter.com/ARxVyXEKEG
— NLconnect (@NLconnectOrg) October 3, 2019
Vanmiddag is de 2e van 7 gesprekstafels voor gemeenteambtenaren over onder andere #glasvezel en #5G 5G. Bekijk het programma of ben je gemeenteambtenaar, meld je dan aan voor 1 van de komende gesprekstafels.https://t.co/xCCEEhSEWN
— Nederland Digitaal (@NL_Digitaal) October 9, 2019
De eerste twee bijeenkomsten zijn achter de rug en de constructieve sfeer belooft veel goeds voor een toekomst waarin overheid en markt samen de schouders blijven zetten onder de Gigabit society!
Mathieu Andriessen is directeur bij NLConnect