2021 wordt recordjaar voor glasvezel

Verschillende mijlpalen werden dit jaar behaald: VolkerWessels Telecom legde in maart haar miljoenste FttH-aansluiting aan en KPN sloot in juni in Zwolle haar 3 miljoenste huishouden aan op glasvezel, in juli dus gevolgd door de 4 miljoenste glasvezelaansluiting. 2021 wordt een echt recordjaar voor de glasvezelindustrie! Dat is goed nieuws voor ons land, dat daarmee mondiale voorloper blijft op het gebied van digitale connectiviteit. De oorzaak ligt in toenemende vraag, investeringen en technische ontwikkelingen:

Wind mee door corona

Allereerst heeft glasvezel de wind mee door de coronacrisis. Tijdens de lockdowns was de aanleg zelf weliswaar ingewikkelder, maar corona heeft onmiskenbaar laten zien dat snelle breedbandnetwerken van het grootste belang zijn voor inwoners, dus de aanleg is een randvoorwaarde voor de verdere digitale transitie van ons land. Een recent onderzoekje van KPN liet zien dat de helft van de glasvezelabonnees beter kan thuiswerken en minder frustraties over hun verbinding heeft sinds ze een glasvezelverbinding hebben. Dat is ook wel logisch want de meeste van deze KPN-klanten hadden daarvoor waarschijnlijk een trage DSL-lijn. Maar hoe dan ook zullen na corona minder klanten de kat uit de boom kijken: de snelle verbinding heeft zijn nut bewezen.

Uit onderzoek van bureau Kien blijkt dat glasvezel hard bezig is om toe te treden tot een van de belangrijkere levensbehoeften van mensen. Zo heeft meer dan 50% liever geen koffie dan geen #glasvezel en zegt een derde niet zonder glasvezel te kunnen. Lees het hele onderzoek >

— KPN (@KPN) June 23, 2021

KPN investeert weer

Belangrijk is natuurlijk dat KPN sinds vorig jaar weer investeert in FttH, na een jarenlange focus op VDSL. Dat doet de grootste glasvezelaanbieder op grote schaal. In 2025 moet tweederde van de huizen zijn aangesloten. Op termijn wil het bedrijf 80% van het land verglazen. KPN legt momenteel glasvezel aan naar woningen in grotere plaatsen door het hele land, zoals Maastricht, Tilburg, Vlissingen, Nijmegen, Nieuwgein, Haarlem, Zwolle, Heerenveen en Groningen.

Omdat nog altijd veel mensen DSL-klant zijn bij KPN, kan het bedrijf hen vrij eenvoudig naar FttH migreren. Dat maakt glasvezel voor KPN een relatief veilige investering. In projecten waar KPN aanlegt is dan ook geen vraagbundeling vereist. Daarmee is een vertragende factor weggenomen voor aannemers, die met gerust hart de bouw van nieuwe netwerken vooruit kunnen plannen. Dat versnelt enorm.

Ook andere marktpartijen investeren

Andere marktpartijen zitten ook niet stil. Samen met investeerder Primevest legde T-Mobile de afgelopen tijd al FttH aan in wijken van Den Haag, Rotterdam en Eindhoven. In april presenteerden T-Mobile en de nieuwe partij Open Dutch Fiber een plan om in de komende vijf jaar samen minstens 1 miljoen huishoudens in Nederland aan te sluiten op glasvezel. Open Dutch Fiber is een joint venture van Deutsche Telekom (Deutsche Telekom Capital Partners) en investeerder KKR. T-Mobile is de eerste huurder van een netwerk dat toegang moet gaan bieden aan meerdere providers.

.@TMobile_NL gaat samen met Open Dutch Fiber glasvezel aanleggen naar een miljoen Nederlandse huishoudens: https://t.co/YAsaYrxdUo #glasvezel #ftth

— NLconnect (@NLconnectOrg) April 7, 2021

ODF laat er geen gras over groeien. Deze maand start de aanleg in Zoetermeer en in september start BAM met de aanleg in Haarlem.

Ook E-Fiber - de partij die als regel altijd een gehele gemeente verglaast, dus zowel de kernen als het buitengebied - blijft actief aanleggen, momenteel onder meer in Moerdijk, Oss, Bergen NH en de Hoeksche Waard.

Van het buitengebied naar kleine kernen

In de afgelopen jaren hebben Glasvezel Buitenaf en andere partijen een paar honderdduizend panden in het buitengebied aangesloten op glasvezel. De uitrol in de buitengebieden gaat de komende tijd nog door. Zo bouwt Glasdraad momenteel netwerken in het Groningse Oldambt en Westerkwartier, in het Groene Hart, de Krimpenerwaard en de Bollenstreek. Ook de uitrol in het buitengebied van de Provincie Fryslân (door Kabelnoord) en in het buitengebied van Rivierenland (door Uitvoeringsorganisatie Breedbandnetwerk Rivierenland en Digitale Stad) vordert gestaag.

Maar de kabelloze buitengebieden worden schaarser en langzaam maar zeker verleggen partijen de focus naar kleinere dorpen en steden. Glasvezel Buitenaf heet sinds het voorjaar van 2020 DELTA Fiber Netwerk en het bedrijf richt zich sindsdien op kleinere kernen. In tientallen plaatsen bundelt het bedrijf de vraag, veelal met een succesvol resultaat. Momenteel wordt aangelegd in plaatsen als Bosschenhoofd, Amerongen, Bennebroek, Leersum, Goes en Oirschot. Ook de 4 miljoenste aansluiting werd gemaakt in een project van DELTA Fiber netwerk, in Hattem.

Samen met ABP heeft ook KPN voor de kleinere plaatsen een apart glasvezelbedrijf opgericht, genaamd Glaspoort. Doelstelling is om een miljoen panden te verglazen, maar men is nog niet begonnen.

Ook kleinere partijen verglazen verder. Zo is Stichting Kabelnet Veendam gestart met de verglazing van het naburige dorp Muntendam, nadat het eerder FttH uitrolde in de kern Veendam en de buitengebieden van die gemeente.

Muntendam krijgt gratis glasvezel: 'Het lokale spreekt de mensen aan' https://t.co/DDt5uVL8g9 pic.twitter.com/eH2DRyqnif

— RTV Noord (@rtvnoord) July 1, 2021

Voorkomen van dubbele aanleg

Soms leidt concurrentie tot dubbele aanleg. Voor de aanbieders natuurlijk geen ideale situatie. In de meeste gevallen zullen aanbieders dus proberen uit elkaars vaarwater te blijven. Ook voor gemeenten kan wel lastig zijn wanneer meerdere partijen zich melden. In mei publiceerde ACM een update van haar marktstudie naar de uitrol van glasvezel in Nederland. De toezichthouder zoekt de oplossing onder meer in geografische coördinatie, tijdelijke graafrust en harmonisatie van lokaal beleid. Markt en overheid spreken daar nu over in een 'werkgroep vaste connectiviteit', met als doel om dubbele aanleg te voorkomen en zodoende de snelheid er in te houden.

Technische innovaties

Ook technische innovaties helpen om de aanleg te versnellen. Een voorbeeld is het Buiten Overname Punt van VolkerWessel Telecom. Met deze 'Outside Fiber Termination Unit' kan de FTU buiten worden geïnstalleerd in plaats van in de meterkast of elders achter de voordeur. Hierdoor hoeft er tijdens de aanleg geen afspraak meer gemaakt te worden met de bewoner. Pas wanneer de bewoner daadwerkelijk glasvezeldiensten wil afnemen is een afspraak nodig.

Waar voorheen in vrijwel alle FttH-projecten netwerken werden aangelegd met twee vezels, is tegenwoordig ook sprake van netwerken met slechts één vezel per woning. Het bedrijf Geostruct paste er zijn design-software voor aan. Anno 2021 is het ontwerp van de netwerken sowieso doordrongen van data. Met slimme algoritmen en op basis van heel veel data gaat het ontwerp voor een groot deel geautomatiseerd en daarmee een stuk beter en sneller dan voorheen.

Symmetrische Gigabit snelheden uniek voor FttH

FttH is de enige techniek waarmee symmetrische Gigabit snelheden worden aangeboden. Om dat voor de consument inzichtelijk te maken ontwikkelden NLconnect en Breedbandwinkel eerder dit jaar de postcodecheck gigabit.nl. Inmiddels biedt ook KPN symmetrische Gigabitsnelheden aan, in navolging van veel andere providers. De eerste 10 Gigabit abonnementen liggen bovendien in het verschiet, via zowel de point-to-point netwerken als via de XGS-PON-standaard die inmiddels ook wordt beproefd door onder meer DELTA Fiber Nederland en KPN.

Wie symmetrische snelheid wil moet dus een glasvezelverbinding hebben. Het aantal glasvezelabonnees groeit dan ook. In maart becijferde Telecompaper dat er inmiddels twee miljoen FttH-abonnees zijn.

Ook FttH bij VodafoneZiggo

Het duurt niet lang meer of er zijn meer abonnees voor glasvezel dan voor DSL. De kabel van VodafoneZiggo - met 3,3 miljoen abonnees nu nog het belangrijkste netwerk - komt daarna in het vizier. Daar bereidt VodafoneZiggo zich duidelijk op voor en niet alleen door het afschakelen van analoge radio en tv. Zakelijke glasvezelaansluitingen maakte het kabelbedrijf al, maar in juni sloot men voor het eerst nieuwbouwpanden aan op FttH. De Rotterdamse Zalmhaventoren had de primeur van de eerste FttH-aansluiting van Ziggo en later dit jaar staan ook woningen in Den Haag en Arnhem op de rol. Vanaf volgend jaar wil VodafoneZiggo ook duizenden woningen van glasvezelaansluitingen gaan voorzien.

Ziggo stapt toch over op glasvezel tot in de meterkast #Ziggo #televisie #internet #glasvezel #Rotterdam #DenHaag #Arnhem #media @ZiggoWebcare @ZiggoCompany @VodafoneZiggo https://t.co/6CTezhg9Iz pic.twitter.com/9J7VV7cwWq

— Totaal TV (@TotaalTV) June 25, 2021

Verdere versnelling

Al met al is de markt volop in beweging. De verglazing is halverwege en daarmee kunnen 1 op de 2 Nederlanders inmiddels kiezen uit dienstenaanbieders over meerdere Gigabit-netwerken. De komende jaren zullen nog miljoenen huizen worden aangesloten op glasvezel. En die uitrol kan nog verder versnellen. NLconnect speelt daarbij een rol.

Onlangs heeft de gehele markt de intentie uitgesproken om te komen tot een branchebrede certificering voor FttX glasvezelprofessionals. We beogen daarmee de kwaliteit van de Nederlandse glasvezelnetwerken blijvend te garanderen. Tevens willen we voorkomen dat marktpartijen voor hetzelfde werk verschillende eisen stellen aan medewerkers. Daarmee kan de snelheid verder omhoog, zonder dat de kwaliteit er onder hoeft te lijden. Ik ben trots dat ik het marktoverleg hierover mag voorzitten.

Ten slotte kan ook de overheid een steentje bijdragen. Niet zozeer qua investeringen - alhoewel publiek geld vermoedelijk mogelijk is om de laatste 20.000 afgelegen adressen aan te sluiten - maar vooral qua regels. Vooral versnipperd lokaal beleid is een vertragende factor, omdat dit de voorspelbaarheid en de investeringsbereidheid bij marktpartijen verkleint. De nog altijd zeer grote verschillen in telecomleges en herstraatkosten springen in het oog. Met harmonisatie als doel neemt NLconnect deel aan een overleg met het ministerie van EZK en gemeenten. Een positief resultaat daarvan zal ook bijdragen aan de snelheid.

Ik kijk kortom uit naar de tweede helft!

Mathieu Andriessen, directeur NLconnect