4G en 5G met een buitenantenne: hoe de laatste plekken in ons land betrouwbare connectiviteit krijgen
De Nederlandse breedbandindustrie voorziet ons land in rap tempo van Gigabit internet via glasvezel en kabel. De uitrol van nieuwe glasvezelverbindingen is aan de orde van de dag, in kernen en buitengebied. Maar niet alle adressen zijn of kunnen worden aangesloten. Draadloze technieken bieden dan goede uitkomst. Een overzicht van de technieken, waarbij vooral de opkomst van snel internet met 4G (en straks 5G) via een buitenantenne de potentie heeft om snelle en betrouwbare connectiviteit echt landelijk dekkend te maken.
Steeds meer bedrijven werken in de cloud en hebben daarvoor op de korte termijn een goede breedbandoplossing nodig, met voldoende down- en uploadcapaciteit. Het datagebruik neemt nog altijd exponentieel toe. Veel leden van NLconnect houden zich daarom bezig met snelle vaste verbindingen: met ontwerpen en aanleggen en glasvezelnetwerken, leveren van allerhande passieve en actieve componenten voor kabel- en glasvezelnetwerken, opleiden van engineers, exploiteren en beheren van vaste netwerken en met het leveren van kabel- en glasvezeldiensten.
Glasvezel en kabel
Met vaste infrastructuren als kabel en glasvezel kunnen multi Gigabit snelheden worden geleverd naar elk huis, bedrijfspand of ander object. Mits dat object natuurlijk op een beetje economisch verantwoorde wijze kan worden aangesloten. Dat lukt gelukkig meestal. De kabeldekking in ons land is zeer hoog en de dekking van glasvezel tot in de meterkast groeit dagelijk. Begin 2019 behaalde ons land de mijlpaal van 3 miljoen FttH aansluitingen en Stratix becijferde dat in 2021 meer dan 85% van het buitengebied verglaasd zal zijn. De aanleg verplaatst zich inmiddels naar de kernen. De uitrol van Gigabit snelheden via glasvezel vordert kortom gestaag en Gigabit-upgrades van de alomtegenwoordige kabelnetwerken zijn afgerond (DELTA) of in volle gang (VodafoneZiggo).
Draadloze technieken
Maar wat te doen als een goede vaste verbinding echt geen optie is? Of als glasvezel er weliswaar aankomt, maar de daadwerkelijke aansluiting het nog eventjes op zich laat wachten? Hoe kunnen kantoren, sportkantines en andere objecten op afgelegen locaties zonder kabel of glasvezel toch gebruik maken van snel internet? En hoe kunnen tijdelijke objecten zoals bouwketen en festivallocaties worden voorzien van adequate connectiviteit?
Ook hier biedt de breedbandindustrie goede oplossingen, op basis van verschillende technieken. Traditioneel is de markt voor draadloze oplossingen op een vaste lokatie het domein van satelliet-internet en straalverbindingen. De afgelopen tijd zijn er echter nieuwe opties bijgekomen: Fixed-Wireless Access wordt toegepast in het buitengebied en met name vast gebruik van mobiel 4G (en straks natuurlijk 5G) is sterk in opkomst.
Satelliet
Vroeger betekende draadloos internet op een vaste plek automatisch: 'satellietinternet'. Internet via de satelliet had en heeft echter een groot nadeel: de verbinding is erg traag door de zeer hoge latency. Deze techniek is dan ook steeds minder populair. Satellietinternet lijk wel bezig met een revival, dankzij (plannen voor) zogenaamde low-Earth orbit satellieten als die van SpaceX (Starlink), Amazon en OneWeb. Door de lage baan om de aarde zal de lage latency via satelliet met deze techniek tot het verleden gaan behoren. Maar de techniek is nog volop in ontwikkeling en vergt nog lancering van vele duizenden satellieten.
Straalverbindingen en Fixed-Wireless Acess
Straalverbindingen zijn geen toekomstmuziek, hebben een hoge capaciteit en zijn snel. Maar voor een straalverbinding is een zichtlijn met een (hoge) antenne nodig en die staan niet overal. De techniek is daarom niet overal beschikbaar. In sommige gebieden wordt daar wel aan gewerkt. Rodin rolt momenteel in de provincie Groningen actief een netwerk uit van masten, mede dankzij de innovatieve mastfundering van Spijkerman.
Bij Fixed-Wireless plaatst een aanbieder opstelpunten van waaruit meerdere panden en objecten in een bepaald gebied kunnen worden voorzien van snel internet. De techniek wordt veel ingezet in buitengebieden waar clusters van panden staan. Met name Greenet is actief met deze oplossing, onder meer in Zeeland, Flevoland en Limburg.
4G en 5G op een vaste plek
Waar goede vaste verbindingen ontbreken, straalverbindingen geen soelaas bieden, waar panden niet in clusters staan of waar tijdelijke connectiviteit nodig is, biedt het mobiele netwerk uitkomst. Allereerst natuurlijk met mobiele consumentenoplossingen, maar waar die niet voldoen - en bij bedrijven is dat al snel het geval - kan een beheerde zakelijke oplossing uitkomst bieden. Daarvoor wordt gebruik gemaakt van een professionele 4G (en straks 5G) outdoor unit, die veelal wordt geplaatst op een dak en speciaal wordt afgestemd op het mobiele netwerk zodat de verbinding wordt gemanaged.
NLconnect-lid Geuzenet is een specialist in aanleg en beheer van 4G verbindingen. Van hun LinkedIn pagina wordt je vrolijk, want er staan alleen maar lachende gezichten op van mensen die zijn geholpen met een snelle verbinding. Van tennisclub LTC Lisse die dankzij Geuzenet beschikt over WiFi en webcams op de banen, van een transportbedijf in Opheusden en een tomatenkweker op Goeree die hun bedrijfsvoering kunnen verbeteren met een snelle verbinding. IKC Triade in Aalsmeer bouwde een nieuw schoolgebouw, maar had geen internet. De Drentse Golfclub De Gelpenberg, een aantal campings, een restaurant in een voormalig havengebied: de voorbeelden van organisaties die worden aangesloten lopen sterk uiteen, maar de gemene deler is dat ze heel snel konden worden voorzien van een snelle verbinding die hen uit de brand helpt.
Ook voor tijdelijke oplossingen is deze techniek bij uitstek geschikt. Zo wordt de 4G-oplossing veel toegepast op locaties waar de aanleg van glasvezel weinig zin heeft, zoals op (bouw)locaties. Geuzenet levert ook voorloop-verbindingen voor glasvezel - tijdelijke verbindingen totdat de glasvezelverbinding is opgeleverd - en redundante verbindingen - als backup voor een vaste verbinding of redundant via meerdere mobiele netwerken.
Sinds eind november is ook Greenet actief op deze markt, met het merk GNConnect. Met de komst van 5G kunnen dit soort locaties natuurlijk nog beter worden bediend. Want naast een lage latency en ondersteuning voor het Internet of Things zal de nieuwe generatie mobiel internet natuurlijk ook 'gewoon' beschikken over veel meer capaciteit. Voor consumenten maar ook voor managed zakelijke connectiviteitsoplossingen. Vervanging van een vaste verbinding door 5G zal niet snel aan de orde zijn - een 5G netwerk is eigenlijk een dichtvertakt glasvezelnetwerk met antennes - maar ook voor de panden waar geen vast netwerk is, ziet de toekomst er steeds mooier uit!
Mathieu Andriessen is directeur bij NLConnect
