De TV kan voortaan mee op vakantie?

Voor de telecomsector staan er goede ideeën in de programma's, bijvoorbeeld over media-educatie en digitale vaardigheden. Zo willen D66 en SP al op de basisschool beginnen met lessen in digitale vaardigheden en stelt 50PLUS voor om gemeentelijke coaches in te zetten die ouderen 'helpen met internet'. Goede gedachten. En ook voor online privacy en (cyber)security is over de gehele linie veel aandacht. Terecht. De digitale samenleving is voor de politieke partijen duidelijk een integraal onderdeel geworden van de maatschappij. Dat was vroeger wel eens anders.

Geoblocking

Toch kom je in de programma's ook goedbedoelde missers tegen. Zo doen zowel GroenLinks als de VVD voorstellen om geoblocking af te schaffen. De VVD denkt aan 'het opheffen van geoblocking waardoor je overal in Europa toegang hebt tot je eigen online content' en GroenLinks oppert 'een einde aan geoblocking zodat programma's ook in het buitenland toegankelijk zijn'. Het doel van de beide partijen is natuurlijk helder: kijkers moeten ook in andere landen bij de online content kunnen waarop ze zijn geabonneerd. Waarom kan je op de camping in Frankrijk niet naar je Netflix abonnement kijken of naar de televisiezenders in de TV everywhere app van je TV aanbieder? Logisch dat partijen daar iets aan willen doen.

Portabiliteit

Het voorgestelde middel is echter wat zwaar. Zonder nadere regels zou het uitzetten van geoblocking voor omroepdistributeurs betekenen dat zij rechten moeten gaan regelen voor alle landen. Dat zou een extreem prijsopdrijvend effect hebben op (multiscreen) TV-abonnementen en Video On Demand-diensten. Daar zit niemand op te wachten. De Europese Commissie weet dat ook. Die stelde daarom eind vorig jaar een verordening voor die het mogelijk moet maken om online aanbod van televisieprogramma's te kunnen bekijken tijdens een tijdelijk verblijf in een andere EU lidstaat. Deze 'Verordening betreffende de grensoverschrijdende portabiliteit van online-inhoudsdiensten in de interne markt' introduceert een recht op grensoverschrijdende portabiliteit.

Legale fictie

Hoe werkt dat nou precies? Op dit moment is online-content vaak niet in een andere lidstaat te zien. Dat komt omdat licenties voor de doorgifte van audiovisuele content doorgaans op territoriale basis worden verstrekt door rechthebbenden. Dat principe wordt door de Commissie niet verlaten, maar om portabliteit toch juridisch mogelijk te maken introduceert de Commissie een zogenaamde legale fictie: openbaarmaking van de online diensten wordt geacht alleen plaats te vinden in het land waar de abonnee woont en niet in de lidstaat waar hij op dat moment verblijft. Het territorialiteits-principe kan zodoende overeind blijven, terwijl abonnees op reis toch kunnen beschikken over de online content waarop zij zich thuis hebben geabonneerd. Geoblocking, dat vaak wordt gebruikt op verzoek van rechthebbenden, wordt dus binnen de Europese Unie verboden, zonder dat omroepdistributeurs en VoD-aanbieders rechten hoeven te regelen voor doorgifte in allerlei buitenlanden. Een win-win situatie!

Tijdelijk verblijf

Voorwaarde is wel dat de abonnee tijdelijk in het buitenland verblijft. Om dat te controleren wordt van de leverancier van de dienst verwacht dat hij de gebruikelijke verblijfplaats van de abonnee weet. Voor omroepdistributeurs is dat vrij eenvoudig, omdat deze de adresgegevens van abonnees kennen. Rechthebbenden worden met de verordening verplicht de grensoverschrijdende portabiliteit mogelijk te maken: indien zij in contracten hebben laten opnemen dat grensoverschrijdende portabiliteit niet mag, bepaalt de verordening dat deze bepalingen voortaan buiten werking worden gesteld.

Nederland is positief

Het Europees Parlement heeft dit voorstel de afgelopen maanden beoordeeld en lijkt de Commissie te volgen. En ook de reactie van de Nederlandse regering op de voorstellen is alvast positief: 'Nederland is voorstander van het bevorderen van grensoverschrijdend gebruik door consumenten van online-content en verwelkomt dan ook het voorstel van de Commissie. Hiermee wordt een concrete stap gezet richting een digitale interne markt.', aldus minister Kamp eerder dit jaar.

Zodoende wordt grensoverschijdende portabiliteit van online content zeer waarschijnlijk op korte termijn mogelijk. Een positieve ontwikkeling, want TV aanbieders kunnen hun abonnees zodoende een betere service bieden. En de voorstellen van VVD en Groenlinks zijn dan overbodig.

#Portability rules agreed: watch films, football or listen to music when travelling in the EU https://t.co/9nWctcgPeK #DigitalSingleMarket pic.twitter.com/n9DujOOaVB

— Digital EU ?? (@DigitalEU) February 7, 2017

Mathieu Andriessen is algemeen directeur bij NLConnect

Update 8 februari 2017: In Brussel bereikten de Commissie, de lidstaten en het Europees Parlement een akkoord over portabiliteit. Wanneer dit akkoord formeel door de Raad van Ministers en het EP wordt goedgekeurd, treden de portabiliteitsregels begin 2018 in werking.

Update 18 mei 2017: het Europees Parlement heeft inmiddels ingestemd met de nieuwe regels.

Update 14 juni 2017: de portabiliteitsregels treden op 21 maart 2018 in werking!